Een zoekopdracht uitvoeren

Slaap

De verschillende slaapproblemen identificeren en begrijpen

Bijna een op twee personen heeft slaapproblemen. Slecht slapen kan een aanzienlijke impact hebben op de levenskwaliteit. We bekijken hier verschillende slaapproblemen en oplossingen om gemakkelijker in slaap te vallen.

Definitie van een slaapprobleem

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen verschillende slaapproblemen:

  • Af en toe slecht slapen, voor enkele dagen tot drie maanden, wat verband kan houden met stresserende gebeurtenissen of nieuwe situaties.
  • Slecht slapen omwille van een slechte slaaphygiëne, wat een verschuiving in ritme kan inhouden. Dit kan te wijten zijn aan ploegenwerk, voeding of activiteiten die niet geschikt zijn voor het slaapritme.
  • Regelmatig slecht slapen, wat zich uit in moeilijkheden om in slaap te vallen en in nachtelijk ontwaken.
  • Slecht slapen omwille van een specifieke fysieke toestand (bijvoorbeeld hyperthyreoïdie, epilepsie, hartziekte, ademhalingsproblemen, gastro-oesofageale reflux, degeneratieve neuropathie, enz.).

's Nachts wakker worden, problemen met in slaap vallen... Wat betekenen deze slaapproblemen?

Bij volwassenen bestaat de slaap 's nachts uit verschillende cycli. Elke slaapcyclus bevat een langzame slaapfase, gevolgd door een REM-fase. De langzame slaap wordt verdeeld in vier stadia, van zeer licht tot zeer diep, waarbij de slaap steeds dieper wordt. Hoe verder de slaap gevorderd is van zeer licht naar zeer diep, hoe moeilijker het is om wakker te worden.

 

Gemiddeld varieert bij volwassenen het aantal slaapcycli van 4 tot 6. Elke cyclus duurt ongeveer 90 minuten.

De slaap wordt in verschillende cycli verdeeld, die elk hun eigen psychologische functies hebben.

  • De langzame lichte slaap vertegenwoordigt ongeveer 50% van de totale slaaptijd. Het is een overgangsfase tussen wakker worden en slapen.
  • Tijdens de langzame diepe slaap wordt groeihormoon aangemaakt en wordt weefsel hersteld.

De REM-slaap speelt een belangrijke rol bij het dromen en het neuropsychische herstel:

  • hij helpt bij het opslaan van leerinhouden in het langetermijngeheugen
  • hij helpt „orde op zaken te stellen” door informatie van de vorige dag te sorteren
  • dromen helpen de hersenen om spanning
  • van de dag los te laten om de verworvenheden beter vast te leggen.

De verschillende fasen van de slaap worden gekenmerkt door wijzigingen in hersenactiviteit, gedrag en fysiologische functies. Deze verschillende stadia kunnen verstoord worden en zorgen voor nachtelijk ontwaken, vroeg wakker worden of problemen met in slaap vallen.

Nachtelijk ontwaken

Een van de tekenen die erg vaak beschreven wordt, is nachtelijk ontwaken. Daarbij wordt het individu 's nachts een of meerdere keren wakker en heeft het in sommige gevallen moeilijkheden om terug in slaap te vallen. Dit kan occasioneel of met een zekere regelmaat gebeuren. Dit nachtelijk ontwaken kan als fysiologisch beschouwd worden, waarbij het individu tijdens elke cyclus licht ontwaakt.

 

Wakker worden aan het einde van de nacht of vroeg wakker worden betekent dat het individu 's morgens vroegtijdig wakker wordt.

 

Indien het nachtelijke ontwaken vaak voorvalt of gevolgen heeft voor het leven overdag (slaperigheid, vermoeidheid, irritatie), is het nodig om raad in te winnen bij een gezondheidswerker om de oorzaak van het slaapprobleem precies te bepalen.

Moeilijkheden om in slaap te vallen

Het circadiaans ritme berust op variaties in de werking van de centrale biologische klok. Die bepaalt met name het moment waarop we in slaap vallen en wakker worden. Ze reguleert de afwisseling van waak- en slaapfasen.

 

Bepaalde externe factoren kunnen de werking ervan wijzigen, zoals sociale activiteiten, werk en biologische processen (vertering, sportbeoefening). Stress kan ook de oorzaak zijn van moeilijkheden om in slaap te vallen.

Uitstel van fase

Deze problemen doen zich voor wanneer onze biologische klok ontregeld is. We spreken van een vertraagde fase wanneer iemand zich niet slaperig voelt voor het heel laat 's nachts is en een versnelde fase wanneer iemand moeite heeft om wakker te blijven na 19 uur.

 

Problemen met het circadiaans ritme van de slaap zijn een gevolg van een gebrek aan synchronisatie tussen ons endogeen circadiaans ritme en het ritme dat opgelegd wordt door externe synchronisatie (afwisseling dag/nacht, sociale en professionele beperkingen). Deze moeilijkheden kunnen zich bijvoorbeeld voordoen bij jetlag (link artikel jetlag).

De functie van melatonine, het slaaphormoon

Melatonine is een hormoon dat uitgescheiden wordt door de pijnappelklier, die zich in de hersenen bevindt, wat enkel bij gebrek aan licht gebeurt. Melatonine wordt gecontroleerd door een interne klok die zich bij de hypothalamus bevindt. Deze regulering varieert in functie van de biologische klok van het individu.

 

Gemiddeld scheidt het organisme melatonine uit van 22 uur tot 7 uur. De maximale concentratie wordt gemiddeld bereikt rond 3-4 uur 's morgens. Daarna vermindert dit. Overdag is er bijna geen op te merken.

 

Met de leeftijd neemt de productie van melatonine af. Deze vermindering van melatonine kan moeilijkheden om in slaap te vallen met zich meebrengen.

Gevolgen van slaapgebrek

Sommige effecten van een nacht slecht slapen kunnen onmiddellijk en gemakkelijk opgemerkt worden: vermoeidheid, slaperigheid, irritatie of doffe huid. Regelmatig slaapgebrek heeft een impact op de gezondheid: hoger risico op hart- en vaatziekten, stofwisselingsziektes en psychische aandoeningen. 36% van de volwassenen heeft echter te maken met een slaapschuld (<6 uur slaap gemiddeld) [1].

Welke oplossingen zijn er voor uw slaapproblemen?

Hoe u geholpen kan worden bij slaapproblemen hangt af van het soort probleem en de ernst ervan. Afhankelijk van het probleem moet de voorkeur gegeven worden aan een individuele aanpak waarbij geneesmiddelen gecombineerd kunnen worden met andere middelen (respecteren van het ritme, psychologische en op gedrag gebaseerde aanpak, supplementen).

Goede gewoonten om beter te slapen

Advies over slaaphygiëne helpt om fysiologische en psychologische factoren die doen ontwaken te verminderen, verstoring van circadiaanse factoren te voorkomen en de circadiaanse synchronisatie te versterken59. Het gaat om de volgende tips:

  • Eigen behoeften aan slaap leren kennen en het ritme ervan respecteren
  • Regelmatig uurrooster aanhouden, vooral voor het opstaan
  • Dagelijkse blootstelling aan daglicht
  • Fysiek actief zijn, indien mogelijk 's morgens en niet vlak voor het slapen gaan
  • Aandacht besteden aan slaapsignalen: gapen, zware oogleden, enz.
  • Een omgeving creëren die slaap bevordert: verluchte kamer, rustig, temperatuur tussen 18 et 20 °C
  • Ontspannen voor het slapen gaan, bij voorkeur met een ritueel
  • Telefoon in vliegtuigmodus zetten
  • Niet in bed blijven wanneer u niet slaapt

Supplement melatonine

Leeftijd, een levensritme met afwijkende uren of stress kunnen zorgen voor een vertraagde slaapfase. Deze factoren kunnen leiden tot een tekort aan melatonine, wat aan de oorsprong ligt van kleinere of grotere slaapproblemen. Afhankelijk van de situatie kan een supplement met melatonine, dat onmiddellijk, over langere termijn of uitgesteld vrijgegeven wordt, aangewezen zijn.

Planten die helpen om in slaap te vallen

Sommige planten kunnen omwille van hun eigenschappen interessant zijn bij slaapproblemen.

 

Dit is bijvoorbeeld het geval voor:

  • Valeriaan: Verschillende klinische studies hebben bewezen dat het bijdraagt tot een betere slaapkwaliteit en een verkorting van de tijd voor het inslaapvallen.[2]
  • Eschscholtzia kan aangewezen zijn aangezien het een goede slaap stimuleert en helpt om meer te ontspannen.

Goed slapen is voor alle leeftijdsgroepen belangrijk voor de gezondheid op korte en lange termijn. Aanhoudende slaapproblemen hebben meer of minder ernstige gevolgen voor de gezondheid. Het is dus belangrijk dit goed te begeleiden: specifieke consultatie bij een gezondheidswerker is noodzakelijk om het probleem of de gerelateerde problemen te identificeren en te begrijpen.

Wie kan u advies geven?

Naargelang uw fysiologische toestand kunt u advies vragen aan een apotheker of een arts raadplegen die vertrouwd is met microbiota, micronutritie of fytotherapie.

Deze apotheken hebben onze producten in huis. Alle apotheken kunnen binnen 48 uur producten van PiLeJe verkrijgen bij een groothandelaar-verdeler.

Referenties

  1. https://institut-sommeil-vigilance.org/wp-content/uploads/2019/02/Enquete-2014-Sommeil-transport.pdf
  2. Oxman AD, Flottorp S, Havelsrud K et al. A televised, web-based randomised trial of an herbal remedy (valerian) for insomnia. PLoS One 2007;2(10):e1040.